Στην φυσιολογική ακρόαση καρδιάς ακούγεται καθαρά ο πρώτος και ο δεύτερος τόνος. Ο πρώτος τόνος οφείλεται κυρίως στην πρόσκρουση του αίματος στο μυοκάρδιο μετά από την συστολή και το κλείσιμο των κολποκοιλιακών βαλβίδων. Ο δεύτερος τόνος οφείλεται στην σύγκλειση της αορτικής και πνευμονικής βαλβίδας (βλέπε εικόνα 1).
Εικόνα 1: Οι καρδιακοί τόνοι σε σχέση με το ηλεκτροκαρδιογράφημα
Στην κορυφή της καρδιάς ακούγεται το φύσημα της μιτροειδικής βαλβίδας με αντανάκλαση στην αντίστοιχη μασχαλιαία χώρα. Στο 4ο και 5ο αριστερό μεσοπλεύριο διάστημα παραστερνικά ακροάται η τριγλώχινα, ο ήχος της οποίας μεταβάλλεται κανονικά από την εισπνοή. Στο 3ο μεσοπλεύριο διάστημα αριστερά παραστερνικά ακροάται το φύσημα της ανεπάρκειας της αορτής και της πνευμονικής. Στο 1ο με 2ο μεσοπλεύριο διάστημα δεξιά παραστερνικά ακροάται το φύσημα της στένωσης της αορτής με αντανάκλαση στον τράχηλο. Στο 2ο μεσοπλεύριο διάστημα αριστερά παραστερνικά ακροάται το φύσημα της πνευμονικής βαλβίδας και του ανοιχτού βοτάλλειου πόρου (εικόνα 2).
Εικόνα 2: Θέση ακρόασης φυσημάτων
AS = Στένωση αορτής
AI = Ανεπάρκεια αορτής
PS = Στένωση πνευμονικής
PI = Ανεπάρκεια πνευμονικής
TS = Στένωση τριγλώχινος
TI = Ανεπάρκεια τριγλώχινος
MI = Ανεπάρκεια μιτροειδούς
MS = Στένωση μιτροειδούς
Εξασθένηση του πρώτου τόνου
Παρατηρείται όταν οι γλωχίνες βρίσκονται ήδη κοντά κατά την έναρξη της συστολής. Τέτοιες καταστάσεις αποτελούν ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός Ι βαθμού, σοβαρή ανεπάρκεια αορτής, ανεπάρκεια μιτροειδούς, ανεπάρκεια της αριστερής κοιλίας. Επίσης παρατηρείται σε παχυσαρκία και καρδιακό επιπωματισμό.
Επίταση του πρώτου τόνου
Οφείλεται στην μεγάλη απόσταση των γλωχίνων κατά την έναρξη της συστολής.
Τέτοιες καταστάσεις παρατηρούνται στην στένωση μιτροειδούς και σε βράχυνση του χρόνου της κολποκοιλιακής αγωγής (βράχυνση P-R) οφειλόμενη σε ταχυκαρδία οποιασδήποτε αιτιολογίας (π.χ. πυρετό, αναιμία, άσκηση, στρες). Επίταση παρατηρείται βέβαια και σε αδύνατα άτομα.
Εξασθένηση του δεύτερου τόνου
Η ένταση του δεύτερου τόνου επηρεάζεται από την σύγκλιση της αορτικής και πνευμονικής βαλβίδας. Συνεπώς η εξασθένηση προκαλείται είτε από ανεπάρκεια ή στένωση της αορτής είτε από στένωση της πνευμονικής.
Επίταση του δεύτερου τόνου
Οφείλεται συνήθως σε αρτηριακή υπέρταση, στην στένωση ισθμού της αορτής, στην τετραλογία του Fallot καθώς επίσης στην πνευμονική υπέρταση.
Διχασμός του δεύτερου τόνου
Κατά την εισπνευστική φάση μπορεί να παρατηρηθεί σε φυσιολογικά άτομα στην εστία ακροάσεως της πνευμονικής ο διχασμός του δεύτερου τόνου. Όταν όμως ο διχασμός έχει σημαντικό εύρος αποτελεί σημείο σοβαρής πάθησης (στένωση πνευμονικής, μεσοκολπική επικοινωνία, ανεπάρκεια μιτροειδούς κ.α.).
Τρίτος τόνος
Ο τρίτος τόνος εμφανίζεται μετά τον δεύτερο και οφείλεται στην γρήγορη πλήρωση της κοιλίας υπό υψηλή πίεση με απότομη διάταση της κοιλίας. Στα παιδιά μπορεί να είναι φυσιολογικό εύρημα, ενώ στους ενήλικες παρατηρείται σε ανεπάρκεια μιτροειδούς, γενικευμένη ανεπάρκεια της αριστερής κοιλίας, καθώς επίσης σε ανοιχτό βοτάλλειο πόρο.
Τέταρτος τόνος
Ο τόνος αυτός είναι προσυστολικός, οφείλεται στην διάταση του κοιλιακού μυοκαρδίου, που δημιουργείται από την συστολή των κόλπων και θεωρείται πάντοτε παθολογικός (αρτηριακή υπέρταση, πνευμονική στένωση, πνευμονική υπέρταση). Υπάρχουν ωστόσο στοιχεία που δείχνουν ότι παρατηρείται φωνοκαρδιογραφικός και σε υγιείς.
Βιβλιογραφία
- Χατσέρας ΔΙ. Καρδιολογία. Δ.Π.Θ., Ξάνθη 1997
- DeGowin EL, DeGowin RL, Diagnostic Examination. Macmillan Publishing, third edition,
- Giuliani E et al. Mayo Clinic Practice Cardiology. Mosby, 6th edition 1996
- MSD-Manual der Diagnostik und Therapie, Urban&Schwarzenberg, 5.Auflage, München, Wien, Baltimore
Comments (0)
Δημοσίευση σχολίου